براي دسترسي كامل به سایت، شما بايد با نام كاربري خود وارد شويد. در صورت نداشتن نام كاربري لطفا ثبت نام كنيد. (راهنمای ثبت نام pdf) » دوستان علاقمند براي نويسندگي در سايت، آمادگي خود را از طريق فرم تماس با ما اعلام نمايند.
مدیریت شطرنجی
همکاری با یاسر توکلی
1386/10/07 ساعت 11:50:54
ساليان دراز است كه از بازي شطرنج به عنوانبهترين بازي فكري ياد مي شود. باتوجه به قوانين و حركت مهره هاي آن مي توان بهپيچيدگيهاي تازه اي درباره اين بازي پي برد. در اين مقاله با نگاهي متفاوت سعي شدهاست درسهايي از علم مديريت را در آن يافت...درسهايي كه در اين بازي شيرين درارتباط با علممديريت مي توان آموخت و آنها را به كار گرفت، عبارتند از: 1- هدفمند بودنحركت: يك شطرنج باز، هدف از بازي خود را مات كردن حريف مقابل در كنار يك نرمش فكريمي داند. براي هر حركت خود نيز هدفي دارد. حركاتي به منظور گستــرش بازي، تأمينامنيت شاه وآرايش مهره ها براي حمله يا دفاع از اين قبيل حركات است. در بازيهايحرفه اي به منظور شناخت هر چه بيشتر سبك بازي حريفان ، نياز است كه بازي حريفان،چند بار بررسي شده و مورد تجزيه تحليل قرار گيرد. يك مدير سازمان توليدي ويا خدماتينيز مي بايست اهداف بلند و كوتاه مدت خود را با توجه به وضعيت پيراموني(شرايطبازار، تهديدها و فرصتها، نقاط ضعف و قــوت و ...) ترسيم كرده و برنامه هاي عملياتيبراي دستيابي به آن را مشخص و به صورت مداوم آن را كنترل كند. نكته مهم در تعييناهداف سازماني، انتخاب صحيح اهداف با توجه به تحليل بازار و رقبار، مشخص كردن زمان،مجري، منابع، هزينه انجام پروژه و همچنين تعيين شاخصي به منظور اندازه گيري ميزاندستيابي به هدف است. 2-سازماندهي: بازيكن با توجه به قانون شطرنج ميتواندشاه را محصور، تهديد و به هدف خود ( مات كرد شاه) برسد. مسلماً در اين بازيبرنده كسي خواهد بود كه از حركت مهره ها به نحوه مطلوبتري استفاده كند.
دراين بازي براي اينكه بتوان شاه را محصور و آن را مات كـرد، نياز به اين است كه ازتمام مهره ها بهره گرفت و شاه را از جهات مختلف تهديد و جلو حركت آن را مسدود كرد. مديران نيز براي رسيدن به اهداف خود مي بايست تمامي امكـانات و منابع لازم را مهياكرده و زمينه هاي لازم جهت استفاده بهينه از آن را فراهم سازند. در غير اين صورت باكاهش كارايي و افزايش قيمت تمام شده محصولات خـود و در نتيجه از دست دادن تدريجيبازار رو به رو خواهند شد.در اين زمينه طراحي واقعي و اجرايي نمودارسازماني، تعيين و ابلاغ مسئوليتها و شرح وظائف افراد، تعيين و تأمين منابع اجرايفرايند هاي سازماني، مشخص ساختن روشها و دستورالعملهاي اجراي هر فرايند و تعريف وپايش شاخصهاي اندازه گيري اثر بخشي وكارايي فرايند ها از اهميت ويژه اي برخورداراست
3-هدايت مهره ها: به منظور مات كردن حريف كافي است تمامي مهره ها رابگونه اي كنار هم قرار دهيد كه ضمن پشتيباني آنها از يكديگر، خانه هاي حركت شاهحريف مسدود گردد. مسلماً اگر هر يك از آنها بدون تعامل با ديگر مهره ها، در گوشه اياز صفحه شطرنج به كار گرفته شوند، شما پيروز ميدان نخواهيد بود. در يك سازمان نيزاگر پرسنل واحد هاي مختلف از جمله كيفيت، مهندسي، تو ليد، اداري و غيره هر يك سرگرمفعاليتهاي خويش باشند ودر يك راستا هدايت نشوند، آن سازمان به اهداف خويش نايلنخواهد شد.
4- برنامه ريزي: براي مات كردن حريف نياز به برنامه ريزي است. مسلماً بدون برنامه و تنها جواب بازي حريف را دادن، شما را به مقصود نميرساند. برنامه ريزي در علم مديريت نيز از اهميت ويــــژه اي برخودار است. مديران به خوبي مي دانند، بدون برنامه ريزي به هيچ هدفي نخواهند رسيد.
5-پايش و كنترل: در بازي شطرنج برنامه اي كه در ذهن شما براي مات كردن حريف مقابلترسيم مي شود، مرتباً باتوجه به حركات تدافعي و تهاجمي حريف مي بايست تغيير كندوگرنه همان برنامه اوليه هيچوقت شما را به هدفتان نزديك نمي كند. در علممديريت نيز برنامه هاي تنظيم شده براي دستيـــــابي به اهداف مي بايست در دوره هايمنطقي، كنترل و در صورت نياز بهنگام گردد. همچنين عوامل عدم اجراي برنامه، شناساييو با تعريف اقدامات اصلاحي موثر، رفع گردد
6- حفظ مهره ها: از ديگر فنونمهم بازي شطرنج، حفظ مهره هاست. در بازي شطرنج هر مهره ارزشي نسبي دارد، و اين ارزشبسته به موقعيت بازي متغير است. نيروهاي انساني هر سازماني نيز باتوجه بهمسئوليتها و فعاليتهايي كه انجام مي دهند داراي ارزش نسبي هستند و مطمئناً هيچنيــــروي بي ارزشي وجود ندارد زيرا با وجود اين نيازي به استخـــــــدام آن فرد درسازمان احساس نمي گرديد.بنابراين، حفظ نيروهاي انساني براي دستيابي بهاهداف سازمان همانند بازي شطرنج بسيار مهم است. فراهم كردن منابع و زمينه هاي لازمجهت اجراي مطلوب امور محوله، نشان دادن توجه و اهميت شما به فعاليت كاركنانتان،فراهم ساختن بستر رشــد و خلاقيت پرسنل و به كارگرفتن ساير روشهاي انگيزشي از جملهتكنيك هاي حفظ نيروها در سازمان است.
7- حمايت مهره ها: اگر مهره سرباز باحمايت وهدايت شما به انتهاي صفحه شطرنج برسد، تبديل به مهره باارزشي همچون وزير ميگردد. در يك ســـازمان نيز اگر نيروهاي انساني به طور مناسبي ازطريق سيستمهاي آموزشي وانگيزشي رشد پيدا كنند، مطمئناً فوايد بيشتري براي سازمان به ارمغان ميآورند. 8- پيش بيني حركات بعدي: يكي از مهمترين فنون بازي شطرنج، بازيخواني آن است. قبل از هر حركت مي بايد حداقل چند حركت خود و حريف را در ذهن بررسي وتجزيه و تحليل و سپس اقدام به بازي كرد. همانند اين بازي، مديران نيز مي بايست قبلاز اخذ هر تصميمي، پيامدهاي آن را پيش خود تجزيه وتحليل كرده و باتوجه به عواقب آن،تصميم را اتخاذ كنند. بارها و بارها متاسفــــــــــانه حتي در تصميم گيري هاي كلانمديريتي نيز شاهد اينگونه تصميمات عجولانه بوده ايم. تصميماتي كه چند حركت بعد آنخوانده نشده بود.
9- پرهيز از حركات اضافي: در شطرنج، بازي با مهره سفيد يكمزيت محسوب مي گردد زيرا يك حركت از مهره سياه پيش بوده و قدرت تهاجم را دراختياردارد. اين موضوع حاكي از اهميت هر حركت است لذا در اين بازي بايد مراقب هر حركت بودتا اين مزيت را حفظ كرده و با استفاده از حركت اضافي حريف بازي را به دستگرفت. در يك محيط رقابتي نيز اگر مديران حركت اضافي و نادرستي ازجمله پذيرشتوليد محصولات بدون تقاضا، اخراج كاركنان موثر و... داشته باشند درجهت تضعيف سازمانگام برداشته و چه بسا بازار را به رقبا واگذار خواهندكرد. 10- گسترش توأمبا تفكر: در بازي شطرنج به منظور استفاده از تمامي مهره ها، نياز به گسترش بازياست. اين بدان معني است كه مهره ها را مي بايست به خانه هايي انتقال داد كه قابليت،حمله، دفاع و مانور بيشتري را داشته باشند. حال اگر اين گسترش بدون انديشه باشدموجبات از دست دادن بازي را فراهم مي كند. در يك محيط كاري نيز گسترش منابعسازمان ازجمله ساختمانها، تأسيسات، تجهيزات و نيروهاي انساني بدون درنظر گرفتنكيفيت، نوع و ميزان خروجي آنها به اتلاف منابع، كاهش بهره وري سازمان و افزايش قيمتتمام شده محصولات يا خدمات منجر مي گردد. 11- گرفتن با انديشه مهره ها: گرفتن مهره هاي حريف در بازي شطرنج يك مزيت محسوب مي شود. در برخي مواقع حريف بهمنظور تخريب سد دفاعي و يا كشاندن مهره ها به سمت ديگـــــــر صفحه شطرنج و دلايلياين چنيني، اقدام به فداكردن مهره ها مي كند و در قبال آن، برتري مــوردنظر خود رابه دست مي آورد. به شما نيز در يك محيط كاري پيشنهاد توليد يك محصول جديد و ياارائه يك خدمت جديد مي گردد كه اگر شما نسنجيده و يا به اصطلاح بدون امكان سنجي آنرا بپذيريد و درعمل نتوانيد خواسته هاي موردانتظار مشتريان را برآورده سازيد، در آنصورت خود را براي پذيرش خسارات سنگيني آماده كنيد. 12- مراقبت از آچمزشدن: اصطلاح آچمزي در شطرنج عبارت از حمله اي است عليه يك ســـوار كه سواري ديگر را ازحمله محافظت مي كند. درواقع آچمز شدن، يك حركت غافلگيركننده ولي درعين حال قابل پيشبيني است. همانند بازي شطرنج كه تنها مي بايست مراقب آچمز شدن بود و از آنگريخت، در سازمانها نيز مي بايست به فكر مقابله با اينگونه تهديدات و حوادثغيرمترقبه ازجمله تغييرات شرايط بازار، پايان عمر محصول، وضعيت رقبا، خرابيدستگاههاي كليدي، نارضايتي و استعفاي كاركنان، قطعي برق و غيره بود و طرحهاي واكنشيبا اينگونه تهديدات تهيه شود. 13- شكست، مقدمه پيروزي: همان طور كه يكشطرنج باز مي بايست از شكستهاي خود در بازي نااميد نشده و از آن درس عبرت بگيرد،شما نيز اينگونه بعداز هر شكست كوچك و بزرگ به دنبال سرزنش اين و آن نباشيد بلكه بهدنبال ريشه بروز آن مشكل بگرديد و با حذف آن، موجبات پيروزي خود را فراهم كنيد.
یادداشت های بازدیدکنندگان
نویسنده علیرضا حسین نژاد در تاریخ 1386/11/02 ساعت 11:28:10 سلام احتمالا منظور آقای توکلی، حمله علیه سواری که در راستای شاه است، که در این صورت آن مهره آچمز می شود و دیگر نمی تواند به سواران دیگر شما حمله کند! (چون اگر حرکت کند شاه کیش می شود!!!) در واقع شما باید مواظب باشید، آچمز نشید!
در سازمان ها شما باید مواظب آچمز شدن باشید. به عبارت دیگر شما باید مراقب حمله هایی به خودتان باشید که نتوانید راه کاری برای آن ترتیب دهید.
نویسنده مهمان در تاریخ 1386/10/11 ساعت 23:43:59 تعريف آچمزت نادرسته و تنها راه مقابله با آچمز گريختن نيست بلكه ميتوان از اين وضعيت استفاده زيادي كرد(5سال كلاس رفتم از رو هوا حرف نميزنم.)
نویسنده
در تاریخ 1387/09/15 ساعت 00:10:04 با سلام. من دانشجوي رشته مديريت آموزشي هستم ، مقالات بسيار مفيدي ارايه داده ايد .
متشكرم
نویسنده
در تاریخ 1388/04/12 ساعت 19:19:53 salam
نویسنده Anonymous در تاریخ 1389/11/02 ساعت 18:23:56 سلام .اقای یاسرتوکلی. خسته نباشید . ممنون ولی سعی کن بیشتر تحقیق کنی و مطالب جالب تر بنویسی
لیست تمامی مقالات 
